Wanneer iemand mij 5 jaar geleden de vraag voorgelegd zou hebben of ik ooit nog auto zou rijden, dan was mijn antwoord vrijwel zeker een zeer beslist “Nee!” geweest.
Toch was het datzelfde jaar, 2016, dat ik in de vorm van verschillende workshops, cursussen en deelopleidingen in de richting van ervaringsdeskundigheid mijn eerste stappen zette. Stappen, waarbij opnieuw autorijden wel degelijk weer tot de mogelijkheden zou kunnen gaan behoren.
Terwijl ik met deze materie bezig was, leerde ik mezelf elke keer weer een beetje beter kennen. En met het volgen van dit traject werd mijn veerkracht met vallen en opstaan elke keer ook weer een beetje beter. Niet leuk, maar een terugval betekende op een gegeven moment niet perse meer het einde van de wereld. Want uit vorige situaties was ik elke keer toch ook weer wat beter naar boven gekomen?
Ongeveer 5 jaar eerder had ik gerevalideerd voor een ernstige decubitus (doorzit) wond, en had ik tijdens mijn revalidatie voor het eerst kennis gemaakt met het fenomeen ‘ervaringsdeskundigheid’. Een fenomeen dat mij op een positieve manier bij de lurven pakte om niet meer los te laten.
Erop terugkijkend had ik tot aan mijn revalidatie niet geleefd, maar overleefd. Over de jaren heen had ik een geraffineerd coping mechanisme ontwikkeld, waarbij ik alles dat ik als pijnlijk, negatief of confronterend ervoer buiten mijn gevoelsdeur wist te houden.
Zonder te beseffen wat er gebeurde, of waar het vandaan kwam, had ik aan het begin van deze eeuw op weg naar vrienden in de auto op de snelweg een hyperventilatieaanval gehad. Een hyperventilatieaanval die ik enkele weken later in de stad opnieuw kreeg.
Te bang opnieuw zo´n aanval in de auto te krijgen, betekende dat een voorlopig einde van mijn autorijden. Diep van binnen dacht ik nooit meer auto te kunnen rijden, en zat ik regelmatig als bevroren van angst in de auto als ik met iemand meereed ergens naartoe.
Ondersteunend aan waar ik op dat moment aan toe was, liep het revalidatieteam tijdens mijn revalidatie met mij mee, en faciliteerde waar mogelijk datgene wat ik kon handelen. Stapje voor stapje kwamen er steeds duidelijker barsten in mijn pantser, tot ik uiteindelijk kon zeggen, “Ik ga het niet leuk vinden, maar jullie krijgen carte blanche, en mogen mij alles aanreiken waarvan je denkt dat het mijn lichaam en leven stabieler gaat maken.”
In dit hele proces woonde ik met regelmaat thema- en informatiebijeenkomsten bij, waar ook een ervaringsdeskundige bij aanwezig was. De rol die de ervaringsdeskundige in mijn revalidatie en herstel speelde was groter dan ik op dat moment kon vermoeden.
Een flink jaar na mijn revalidatie nam ik deel aan de HandbikeBattle, en begon niet alleen het vertrouwen in mijn lichaam, maar ook in mijzelf en mijn kunnen te groeien.
Het werk dat ik voortkomend uit mijn deelname aan de HandbikeBattle verrichtte, deed ik door me van de ene naar de andere plaats te verplaatsen met de rolstoel, handbike en het openbaar vervoer. En dat, terwijl de afstanden steeds groter werden.
In de tweede helft van 2017 leidde dat tot overbelastingsklachten, waar ik uiteindelijk in 2018 een poliklinische revalidatie voor heb gevolgd.
Tijdens deze revalidatie leerde ik stapje voor stapje de signalen te herkennen wanneer ik teveel van mijzelf vroeg. Maar met alleen de signalen van overbelasting herkennen was ik er nog niet. Het vervoersprobleem was er nog steeds, en zou onherroepelijk opnieuw tot overbelastingsklachten leiden als ik daar niet iets aan deed.
Vlak voor mijn revalidatie voor een ernstige decubitus wond had de psycholoog waar ik toen bij kwam ontdekt dat ik een panische angst voor narcose had, en dat terwijl ik vrijwel zeker tijdens mijn revalidatie op een bepaald moment geopereerd moest worden.
Omdat die angst zich van het ene op het andere moment openbaarde, was opereren zonder voor die panische angst behandeld te worden ondenkbaar. EMDR, een therapie waar ik nog nooit van had gehoord werd door mijn psycholoog voorgesteld.
Wanneer deze therapie aan zou slaan, zou de therapie ervoor zorgen dat de traumatische beleving die ik bij narcose had, losgekoppeld zou worden van onder narcose gaan. Zou ik dan helemaal vrij van wat voor een emotie ook onder narcose kunnen gaan? Nee. Alleen zou ik, als ik alle handvatten die ik tijdens deze therapie mij eigen kon maken, net als iedereen een normale nervositeit voor narcose hebben, waarmee onder narcose gaan dragelijk zou worden.
Werkt EMDR dan bij iedereen? Nee, deze therapie werkt niet bij iedereen. Als je er nog niet aan toe bent een bepaald onderwerp aan te snijden, kan het gebeuren dat de behandeling minder of niet aanslaat. Ook kan het zo zijn dat EMDR niet bij jou past, of dat jij je daar niet prettig bij voelt. Ook dan zal het minder, of niet succesvol zijn. Daarom is het belangrijk dat je in zo’n situatie op zoek gaat naar datgene dat bij je past, en waar je je prettig bij voelt.
De EMDR om van mijn narcose angst af te komen werkte zo goed, dat ik tijdens mijn poliklinische revalidatie om deze therapie vroeg om van mijn auto rijangst af te komen.
Dezelfde psycholoog die me begeleid had om van mijn narcoseangst af te komen, begeleidde me ook deze keer om van mijn auto rijangst af te komen.
Stapje voor stapje leidde ze me naar het punt waarop ik in de auto een hyperventilatieaanval had gehad, en het punt op de snelweg waar dat plaats had gevonden. Na een aantal behandelingen merkte ik dat de intensiteit van de angst die ik voor dit voorval had af begon te nemen, tot een punt waarop deze gebeurtenis in de ogen kijken tot normale proporties terug was gebracht.
Min of meer synchroon aan de therapie volgde ik auto rijlessen om mijn vaardigheden en kennis op te frissen, en om me tegelijkertijd opbouwend bloot te stellen aan die situaties die ik als beangstigend, en daarmee als traumatiserend ervoer.
Uiteindelijk was ik zover dat mijn rij instructeur voor mij bij het CBR een rij test aanvroeg om mijn rijvaardigheid te kunnen testen. De feedback die ik na afloop kreeg, meer rust in mijn autorijden te creëren, nam ik me ter harte. Maar het belangrijkste, ik was geslaagd voor de test!
Na afloop had ik nog een kort gesprek met de arts van het CBR die de rij test bij mij had afgenomen, en werden er aantekeningen gemaakt, die uiteindelijk op mijn rijbewijs zouden komen. De aantekeningen gaven onder andere aan welke auto aanpassingen ik nodig heb om op een ergonomisch verantwoorde wijze auto te kunnen rijden.
Nog een tikkeltje beduusd ging ik met het openbaar vervoer weer terug naar huis. Wat ik nooit voor mogelijk had gehouden was toch werkelijkheid geworden; ik kon weer auto gaan rijden. :-)
De motivatie mijn werk op een goede manier uit te kunnen voeren bleek uiteindelijk sterker dan de angst die ik voor autorijden had ontwikkeld. Heb ik, nu ik weer auto rijd dan nooit meer een lastige situatie of een terugval? Jazeker! Alleen weet ik nu wat ik tijdens het rijden in kan zetten om in mijzelf en het autorijden, de rust weer terug te laten keren.
Welke ambitie of droom zou jij graag willen verwezenlijken?
Reactie plaatsen
Reacties
Goed verhaal Rob !
Wist jij dat mijn oudste dochter Fleur als GZ psygoloog is gespecialiseerd in EMDR !